De kerk verkeert in een crisis. Niet alleen in Nederland, maar in ieder kerkverband en in iedere gemeente is wel zorg. Vaak wordt geconcludeerd dat de crisis is: de kerk krimpt en is minder betekenisvol dan vroeger. Dus: actie, we moeten wat doen! Er worden ideeën bedacht om de krimp terug te dringen, er worden plannen geschreven en activiteiten georganiseerd. Maar de schrijvers van dit boek komen met een andere boodschap. Verwacht in dit boek geen stappenplan dat je kunt afvinken om zo je kerkelijke gemeente weer vooruit te helpen. De auteurs zijn wars van zulke actieplannen. Wat doen ze dan wel? Eerst komen ze met een prikkelende stelling: we hebben inderdaad in de kerk een probleem, maar we stellen een verkeerde diagnose. Het probleem zit namelijk ergens anders! We moeten niet te veel focussen op het probleem van een krimpende kerk. De auteurs zoeken in het begin van het boek uitgebreid naar een goede diagnose, zodat in de hoofdstukken die volgen gekeken kan worden naar een juiste behandeling.
Die behandeling zit hem, zoals gezegd, niet in méér doen. Uitgangspunt is het begin van het bijbelboek Handelingen. Niet Handelingen 2, waar de eerste gemeente beschreven wordt, maar Handelingen 1. Daar klinkt de opdracht aan de leerlingen om in Jeruzalem te blijven en te wachten. Dat is waar het boek de focus op wil leggen: ga nou als kerk niet in een hogere versnelling meer dingen doen. Dit zal uiteindelijk alleen leiden tot meer vermoeidheid. Maar neem een wachtende houding aan. Wachten en verwachten. Net zoals Abraham en Sara, die moeten wachten op de vervulling van de belofte. En net zoals Jezus’ discipelen in het bovenvertrek in Jeruzalem moeten wachten op de uitstorting van de Heilige Geest.
Ik heb veel waardering voor dit boek. Een wachtende kerk is een kerk van eredienst en gebed. Eerlijk wordt gesteld dat we wachten moeilijk vinden. Want wie van ons vindt wachten fijn? Toch komt (ver)wachten in de Bijbel vaak voor en is het een belangrijke opdracht voor de kerk vandaag.
Een kritische kanttekening. Een enkele keer worden er wel heel kort door de bocht conclusies getrokken (zoals op blz. 76) en mist er wat nuance, terwijl op andere momenten wel erg veel tijd genomen wordt om een punt te maken. Dat had daar wel wat korter gekund.
De auteurs roepen op om te zoeken naar een goed wachtwoord (watch-word) voor de kerk: een (bijbel)tekst dat de gemeente waakzaam en verwachtingsvol uit laat zien naar het werk dat God doet. Een mooi boek om je te bezinnen op kerk-zijn.
Sjors Bulten, Nieuwe Pekela
N.a.v. Andrew Root en Blair Bertrand, Wachten op God. Vanuit geloof en geduld bouwen aan je gemeente, KokBoekencentrum: Utrecht, 2024, 156 p., € 20,00, ISBN 978 90 4354 056 8