Op 7 februari a.s. is het hulpverleningszondag. Dit jaar schenken we op en rond deze zondag aandacht aan een aantal noodhulpprojecten die onze kerken in de afgelopen jaren hebben ondersteund. In twee eerdere artikelen hebt u kunnen lezen over de hulp in de Filipijnen en in Nepal. Deze keer kijken we naar Haïti.
Stel, je woont in de bergen van Haïti en hebt amper of niet genoeg geld om rond te komen. En dan doet zich onverwacht een situatie voor, waar snel geld voor nodig is. Wat doe je dan? Er is een oplossing: je kapt die mangoboom op de heuvel en je verkoopt het hout of de houtskool die de boom je levert.
Helaas ben jij bij lange na niet de enige in het land die zijn financiële zorgen geregeld op deze manier oplost. Er zijn veel meer mensen die met regelmaat een mangoboom hier of een sinaasappelboom daar kappen om hun schulden af te lossen. De heuvels worden steeds kaler.
En dan wordt Haïti getroffen door een zware orkaan. En die gaat gepaard met een enorme hoeveelheid regen…
Geen boom
Als gevolg van het kappen van bomen heeft Haïti een groot erosie-probleem. Doordat er geen wortel meer in de grond zit, spoelen al bij de minste regenbui grote hoeveelheden zand de hellingen af, richting de oceaan en de lager gelegen dorpen. Laat staan wat er gebeurt tijdens een orkaan. Ladingen vruchtbare aarde vallen letterlijk in het water.
En dan is er nog een probleem: gekapte bomen geven geen vrucht. En dat zorgt voor een tekort aan voedsel, zowel voor jezelf als voor de verkoop.
De korte termijn-oplossing voor financiële zorgen blijkt dus toch niet zo’n heel goede te zijn. De problemen zijn alleen maar groter geworden.
Herbebossing
Missionair diaconaal werker Margot de Greef, uitgezonden door de CGK van Drogeham woont en werkt al jaren in Haïti en is medeoprichter van de organisatie KDRe (Konbit pou Devlopman Reyèl, wat in het Haïtiaans Creools 'samenwerken voor reële ontwikkeling' betekent). KDRe doet iets aan de problemen van de ontbossing. Zij hebben een herbebossingsprogramma opgestart. Dit programma houdt veel meer in dan alleen maar bomen planten. Immers, als mensen niet begrijpen waarom ze zo hard nodig zijn, zullen ook deze nieuwe bomen heel snel worden gekapt. Daarom geeft KDRe voorlichting in kerken en op scholen over de gevolgen van ontbossing en het belang van herbebossing en trainen ze leiders van gemeenschappen, zodat zij op hun beurt het probleem op hun eigen plek kunnen aanpakken.
Mayonbe
In 2012 had ik het voorrecht om tijdens een vakantie een van de dorpen waar hard wordt gewerkt aan herbebossing te bezoeken.
Om Mayonbe, een afgelegen dorp in de bergen, te bereiken, is een stevige klim nodig. Te voet. Als je nog niet overtuigd was van het belang van herbebossing, dan word je dat wel door de vergezichten tijdens deze tocht. Aan alle kanten domineren grotendeels kale berghellingen het landschap.
Samen zelf doen
Eenmaal in Mayonbe aangekomen, vielen we met de neus in de boter. Het bleek die dag een ‘coöperatiewerkdag’ te zijn. Op zo’n dag zetten jong en oud zich zij aan zij in voor nieuw begroeide hellingen: de grond van de hellingen wordt voorbewerkt, nieuwe boompjes worden geplant, onkruid wordt gewied. De boompjes worden even verderop in het dorp gekweekt. In Mayonbe zijn dat naast vruchtenbomen vooral acacia’s, want die groeien snel. Dat dat zo is, zagen we op die stukken helling waar al is geplant. Wat een prachtig, groen gezicht!
Het mooie van dit herbebossingsproject – ik zei het net tussen de regels door al – is dat het van de mensen in Mayonbe zelf is. Toen zij de noodzaak van herbebossing inzagen, zijn ze in actie gekomen. Ze hebben plannen gemaakt en voeren die plannen nu ook – samen - zelf uit.
Dankuwel
Dankzij de financiële ondersteuning uit onze kerken zijn de hellingen van Mayonbe al een stuk groener.
Deputaten diaconaat zijn u enorm dankbaar voor uw gulle bijdrage, ook aan dit project!
Trudy Luth-Eikelenboom,
Diaconaal consulent