De classis Apeldoorn van de Christelijke Gereformeerde Kerken heeft het verzoek van de samenwerkingsgemeente (CGK-NGK) in Arnhem ingewilligd om vrouwen toe te laten tot het ambt.
Velen in de CGK hebben met droefheid en grote verontrusting van dat besluit kennisgenomen. Dat is heel begrijpelijk, want de generale synode van de CGK sprak in 1998 uit dat het uit het geheel van de Bijbel duidelijk is dat het gezaghebbend leiding geven aan de man toekomt en niet aan de vrouw. Toch is het minder onbegrijpelijk voor wie de gang van zaken op de synode van 1998 in rekening brengt.
Studie
Een deputaatschap had grondige studie van de materie gemaakt en een degelijk rapport op de synodetafel gelegd. Maar in de bespreking daarvan werden er wel een aantal belangrijke inhoudelijke vragen gesteld. In het rapport en in de bespreking werden die vragen echter niet beantwoord. Daarom werd het voorstel gedaan nog geen definitief besluit te nemen, maar dat pas op de volgende generale synode te doen als de betreffende antwoorden op tafel lagen. De synode ging echter niet op dat verzoek in. Ze was van mening dat er, op basis van het voorliggende rapport, een verantwoord besluit kon worden genomen.
Verder is het belangrijk te weten dat het deputatenrapport uitmondde in twee voorstellen. De meerderheid van deputaten stelde voor uit te spreken, dat op Bijbelse gronden een vrouw geen ambtsdrager mag zijn. Maar een minderheid kwam tot de conclusie dat de Bijbel juist wel ruimte geeft voor vrouwelijke ambtsdragers. Het grote verschil in deze voorstellen werd verklaard vanuit een verschillende taxatie van de relatie tussen enerzijds de openbaring van God in de heilige Schrift, en anderzijds de geschiedenis en onze cultuur. Zo’n taxatieverschil is blijkbaar mogelijk onder hen voor wie het Woord van God gezaghebbend is.
Samenwerking
Door het genomen besluit werd het minderheidsstandpunt impliciet afgewezen. Maar dat werd niet met zoveel woorden uitgesproken. Bovendien bleven zowel de broeders die dit standpunt hadden verdedigd als degenen die het daarmee eens waren in volle rechten ambtsdragers in de Christelijke Gereformeerde Kerken.
In 2004 besloten de Nederlands Gereformeerde Kerken de ambten voor de zusters van de gemeente open te stellen. Dat baarde de generale synode grote zorgen. Zij had in het verleden de samenwerking met deze kerken zelf aangemoedigd als een gebod van God. Daarom riep de synode niet op om de banden te verbreken, ondanks de controversiële beslissing van de Nederlands Gereformeerde Kerken.
De zorg werd nog groter toen het de generale synode van 2016-2017 bleek, dat de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt hoogstwaarschijnlijk in 2017 dezelfde beslissing zouden nemen.
Mede door deze ontwikkelingen bevorderde de synode de samenwerking met onze zusterkerken niet, maar zette zij daar eerder een rem op. Ze probeerde een modus te vinden om gemeenten met en zonder vrouw in het ambt gescheiden te houden. Opdat vrouwelijke ambtsdragers niet stilletjes onze kerken zouden worden ingedragen. Maar blijkbaar is dat geen houdbare gang van zaken, omdat ook veel leden van onze kerken geen bezwaar hebben tegen vrouwen in het ambt..
Gesprek
Wat nu, behalve appels? Desnoods scheuring op basis van het duidelijke besluit uit 1998? Dat besluit heeft ook een keerzijde en een vervolg, zoals hierboven is geschetst.
Blijkbaar was voor de generale synode van 1998 de vrouw in het ambt geen punt waarmee de kerk staat of valt. Voor een reformatorische kerk is dat de belijdenis van de rechtvaardiging door het geloof. Bovendien is de basis voor kerk-zijn Schrift en belijdenis.
Volgens een deel van onze kerken is bij ‘de vrouw in het ambt’ het gezag van de Schrift in het geding, maar voor een ander deel is dat niet het geval. Zo is dat sinds het synodebesluit van 1998. Het beleid waarvoor de synode toen en daarna koos, kan als verwarrend worden beleefd, zeker door de nieuwe ontwikkelingen. Daarom zou volgens mij daarover eerst het gesprek moeten gaan om de nodige duidelijkheid te verschaffen. Dat gesprek moet worden gevoerd op de basis van Schrift en belijdenis. En biddend, als broeders en zusters van hetzelfde huis. Alleen door wijs beleid wordt de kerk gebouwd.
Dirk Visser
Ds. D. Visser is emerituspredikant te Amersfoort