Israël blijft de christelijke gemoederen beroeren. Volgens de één is het ook na Christus onveranderd Gods volk gebleven, want anders zou God zich niet aan zijn woord houden. Maar een ander stelt dat er door Christus een nieuw volk van God is gekomen, dat uit Joden en niet-Joden bestaat. Bram Maljaars is die laatste visie toegedaan en ontvouwt haar in een boek over Romeinen 11,26.

Hoed af voor de Neerlandicus Maljaars, die een voortreffelijke theologische studie heeft geschreven. Hij deed grondig speurwerk, zoals een goede detective. Hij heeft gevonden wat hij zocht: ‘heel Israël’ in Romeinen 11,26 is een aanduiding voor het volk van God, bestaande uit Joden en niet-Joden. Hoewel hij me op dit punt niet heeft kunnen overtuigen, ben ik niettemin onder de indruk van zijn boek.

Vorige maand verscheen er een rondzendbrief van paus Franciscus, de milieu-encycliek ‘Laudato si’, met als ondertitel: ‘Geprezen zijt gij - over de zorg voor het gemeenschappelijk huis’. Hij pleit voor een wereld waarin aandacht is voor de natuur, het milieu, voor duurzaamheid, voor maatregelen om de opwarming van de aarde tegen te gaan.

Een paar weken geleden won de klimaatorganisatie Urgenda een rechtszaak tegen de Nederlandse Staat. Die moet zorgen voor een drastische vermindering van de CO2-uitstoot in 2020. Landen en bedrijven worden opgeroepen maatregelen te nemen voor een beter milieu. En dat is goed. De luchtvervuiling neemt steeds grotere vormen aan, vooral in groeiende economieën, zoals China, India en Brazilië. Steeds meer mensen zullen daaraan gerelateerde ziektes krijgen.

Maar we kunnen niet zonder energie. Zonder gas en elektriciteit wordt onze samenleving een chaos.

Dit nummer van het kerkblad is een van de zomernummers. We leven in een periode van heerlijke rust. Weinig vergaderingen, lange dagen, met een beetje geluk mooi weer. Tijd om buiten te zitten en niet binnen voor de televisie. Een tijd waarin er net iets minder van (de meesten van) ons wordt verwacht. Een periode om op te laden na een lang seizoen voordat we in september weer op volle kracht moeten presteren. Op school, op ons werk en ook in de kerk.

Vreemd eigenlijk. In de kerk zouden we beter moeten weten. We kennen toch dat beeld van de Here Jezus die door ontferming bewogen wordt als Hij de mensen ziet die opgejaagd en afgemat zijn. Mensen die eruitzien als schapen zonder herder. We kennen die uitspraak van Augustinus: Onrustig is mijn hart, totdat het rust vindt in U. En wat merken we ervan? Vaak ervaren we ook als christenen maar weinig rust.

Het is 1888. In Noordoost-Friesland heerst grote werkloosheid en de daarbij behorende armoede. Als een arbeider geluk heeft, werkt hij elk half jaar bij een andere boer. De dagloner krijgt geld op de dag dat hij werkt en anders niets. Moeders weten niet meer hoe ze de kinderen moeten voeden en kleden. Het is onzeker of je kunt blijven wonen waar je woont.

En dan hoor je het gerucht. Er is een mogelijkheid om uit deze ellende te komen. Emigreren. Anderen zijn je om godsdienstige reden al voor gegaan naar Noord-Amerika. Maar nu is het de regering van Argentinië die de overtocht voor je betaalt. Wil je dat? Kun je dat? Er is geen keuze. Of omkomen in de armoede of hoop op een beter leven. Wel in een ver vreemd land. Je moet een lange gevaarlijke bootreis maken om er te komen. Mijn overgrootouders hebben de reis met vier kinderen gemaakt.