{mosimage}Nadenken over goed en kwaad gebeurt altijd en overal, ook aan universiteiten en hogescholen. In Nederland was ethiek honderd jaar geleden nauw verbonden met de theologie. Maar daarna heeft ze zich steeds meer daarvan losgemaakt. Ze is op eigen benen gaan staan en heeft zich een plaats verworven binnen allerlei opleidingen en takken van wetenschap.

'Mag een jongeling op de dag des Heeren zijn beminde bezoeken?' Deze vraag komt ruim een eeuw geleden aan de orde in een vragenrubriek van een theologisch tijdschrift. Op de voorkant van dat tijdschrift staat een geopende Bijbel afgebeeld. De boodschap is duidelijk: de heilige Schrift is het beslissende richtsnoer voor geloof en leven. In overeenstemming daarmee wordt de bovengenoemde vraag beantwoord: 'Welzeker, een jongeling mag op den dag des Heeren zijne beminde bezoeken. Als hij tenminste daardoor niet genoodzaakt is den openbaren godsdienst te verzuimen'. Dit antwoord is kenmerkend voor de toen geldende gereformeerde levensstijl. Maar de tijden zijn veranderd. In de jaren tachtig van de vorige eeuw bevat het tijdschrift dat inmiddels de naam Gereformeerd Theologisch Tijdschrift draagt, een artikel over kernwapens. In dit artikel speelt de Bijbel geen enkele rol van betekenis.

{mosimage}De Open Dagen zijn weer achter de rug. Dus lijkt een artikel over Christelijk / Gereformeerd Onderwijs mosterd na de maaltijd. Ik realiseer me echter, dat de keuze niet alleen valt op de Open Dagen, maar dat die keuze eerder en ook telkens weer moet worden gemaakt. Gaan voor Christelijk / Gereformeerd onderwijs moet een gerichtheid zijn van ouders en in die zin een vanzelfsprekendheid. In de lijn van de doopbeloften, in de lijn van ons opvoedingsdoel willen wij onze kinderen onderwijzen en vormen. Die kansen zijn er (nog).

Ik merk dat de keuze voor een christelijke / gereformeerde school niet vanzelfsprekend meer is. Steeds meer speelt een rol de sfeer van de school, de aansluiting bij een groep en de nabijheid. Het offer van het verre reizen en de kosten daarvan willen we steeds minder brengen. Soms is dat gemotiveerd vanuit een persoonlijke ervaring: ‘Ik heb altijd bij dag en dauw op pad moeten gaan, door weer en wind moeten fietsen; dat doe ik mijn kind niet meer aan.’ Soms is het gemotiveerd vanuit een andere opstelling ten aanzien het christelijke in het onderwijs. Het christelijke in het onderwijs wordt gezien en beleefd als een niet noodzakelijk en niet fundamenteel gegeven. ‘Dat doen we thuis wel en in de kerk.’ Soms stellen we ons tevreden met een school voor ons kind, ook als we weten dat er ‘niet zoveel meer aan gedaan wordt’ of zelfs modernistische ideeën op die school worden uitgedragen. Ik zeg dus niet dat die keuze oppervlakkig en lichtvaardig gemaakt wordt. Integendeel, juist heel bewust. Voor mij maakt dat het juist nog onbegrijpelijker. Wie stelt zijn kind nu bewust gedurende vele uren buiten de reikwijdte en de invloed van het Evangelie voor vele uren (minimaal 1040 uur per jaar in het voortgezet onderwijs).

{mosimage}‘Wie is God voor mij?’ Dit is misschien wel de meest existentiële vraag in je leven. Met Wie heb je nu eigenlijk van doen als je je ogen sluit en bidt? Met Wie krijg je te maken na de laatste keer dat je je ogen sluit, in het uur van je dood?

‘Zoveel hoofden, zoveel zinnen’, zegt een oud spreekwoord. Vraag aan christenen uit diverse kerken en geloofsgemeenschappen, wie God voor hen is en je staat verbaasd over de soms heel verschillende antwoorden. Hoe kan dat? Je zou zeggen: ze gaan allemaal naar de kerk, lezen dezelfde Bijbel, luisteren naar preken over een en dezelfde God. En toch.. Nu is het op zich wel begrijpelijk dat mensen verschillende accenten leggen in hun denken over God. Dat is zelfs onvermijdelijk. Het beeld dat je van God hebt, wordt niet alleen door je kennis en inzicht bepaald, maar ook door affectie en emotie: hoe ervaar je Hem. Je godsbeeld is onderdeel van de traditie waarin je staat, maar is ook heel persoonlijk en wordt door allerlei factoren beïnvloed.

{mosimage}Er is veel discussie over de presentie van de islam en haar aanhangers in Europa en, dichter bij, in Nederland. Opvattingen lopen ver uiteen. De gemoederen kunnen bij een bespreking van standpunten uitermate verhit raken. Ook als kerk hebben wij daar mee te maken. Moslims wonen onder ons en de media berichten bijna dagelijks over hen. Wat is onze visie op de islam en onze houding tegenover moslims? Laten we ons daarbij leiden door Bijbelse principes of ‘dobberen we stuurloos rond en waaien we met elke wind mee, met wat er maar verkondigd wordt’ (Efeze 4:14)? Gaan we eigen gekozen en wereldse wegen of gaan we een weg die iets zichtbaar maakt van de weg die onze Heer en Heiland ging?
‘Bouwen aan respect met passie voor waarheid.’ Wie de website van Evangelie & Moslims bezoekt krijgt deze slogan onmiddellijk te zien. Kort wordt aangegeven waar deze stichting voor staat t.a.v. de omgang met moslims in onze samenleving. Het doel is de lezer te prikkelen dieper over de woorden na te denken en zelf een standpunt te bepalen.

{mosimage}De vooruitgang van de medische wetenschap is een groot goed. Tegelijk stelt deze vooruitgang ons voor moeilijke vragen. Moet alles wat kan? Wanneer komt het moment dat bij een ernstig zieke de behandeling wordt stopgezet? Wie neemt de beslissing daarover?

De gemiddelde levensduur van de Nederlander gaat omhoog. Een belangrijke bijdrage daaraan wordt geleverd door de geneeskunde. De medische wetenschap heeft een hoge vlucht genomen. Er zijn nieuwe medicijnen ontdekt en nieuwe technieken ontwikkeld. Veel is mogelijk op medisch gebied, ook soms uitstel van het sterven. Toch zal eens het einde komen. Afstel is er niet.
Rondom het levenseinde liggen veel vragen. Daarover heeft Doeke Post een boek geschreven. Post is onder meer werkzaam geweest als huisarts. Ook was hij hoogleraar sociale geneeskunde in Groningen. Het boek maakt duidelijk waarover in deze tijd de discussie gaat. Het is geschreven vanuit een sterke betrokkenheid bij de zorg. De emeritushoogleraar waarschuwt terecht tegen de macht van de technologie. Niet elke behandeling die mogelijk is, is wenselijk. Ook laat Post een waarschuwing horen tegen het gevaar van verzakelijking van de medische wereld en de overheersing van het economisch denken in de gezondheidszorg.

Commentaar

  • Bevrijding en vrede – wij gedenken 2025-04-25 08:13:45

    Dit nummer verschijnt kort voor de officiële dodenherdenking – met de kransleggingen op de Dam in...

  • Voorjaar 2025-04-12 09:38:55

    Het kan niemand ontgaan zijn, het voorjaar hangt in de lucht. Heerlijk om weer even in het...

  • Veertig dagen Paaspodcast en Spotify 2025-03-28 18:37:35

    Nog een paar weken en dan vieren we opnieuw het Paasfeest. Dat betekent dat we voor wat betreft...

  • Asjera’s terugkeer 2025-03-15 08:38:30

    De profetische uitspraak: ‘Het is God of de afgoden,’ van de christenfilosoof prof. dr. ir. H. van...