Meer dan driehonderd mannen en vrouwen, meest ouderen en enige jongeren,
kwamen van 19 september 2009 - 20 maart 2010 op negen zaterdagen
bijeen voor de Vormingscursus in de Chr. Geref. Kerken. In Apeldoorn,
Drachten, Goes en Sliedrecht behandelden hoogleraren en predikanten
onderwerpen over identiteit en seksualiteit, het pastoraat, de
belijdenisgeschriften, de apostel Paulus en het bijbelboek Dani?l. In
dit artikel ga ik in op het onderwerp pastoraat.
Pastoraat is afgeleid van het Latijnse woord ?pastor? en staat voor
?herderschap?. We herkennen het in woorden als: pastorie, pastoorse enz.
In de christelijke gemeente neemt het een belangrijke plaats in: via
het herderschap vindt er ontmoeting met gemeenteleden plaats. Dat
gebeurt op grond van wat de Bijbel als het Woord van God daarover zegt,
met elementen als verkondiging en gesprek in zich. Als we de Bijbel erop
nalezen, komen we tot de ontdekking dat pastoraat benoemd kan worden
als: onder de hoede van de Goede Herder in gehoorzaamheid aan zijn Woord
en in de kracht van de Geest binnen de gemeente omzien naar mensen op
hun levens- en geloofsweg binnen de context van de samenleving waarvan
zij deel uitmaken.
Lees meer: Pastoraat en zijn uitoefening
In zeshonderd woorden terugblikken op 25 jaar. Wie mij kent weet dat dit
onmogelijk is. Een collega stelde een keer: Gooi er een kwartje in en
die jongen houdt nooit meer op met praten en verhalen vertellen! Het
leven mag dan een ademtocht zijn, maar er gebeurt toch wel veel in. Kort
gezegd: Ik ben een rijk gezegend mens. Bij alle mis?re en droefheid,
die ook mij is overkomen, heeft de zonzijde de overhand. Vooral door de
wetenschap van Gods liefde en genade voor een zondaar als ik ben. Dat
laatste word je je steeds meer bewust. Dat is niet erg, want hoe kleiner
ik ben, hoe groter de Here voor mij is. Verwonderlijk! Gezegend met
gezondheid, met een vrouw die heel veelzijdig en wijs is, met een reeks
lieve kinderen en pleegkinderen.
Het begon in Winschoten. Mien laand en mien toal. Op de preekstoel
flapten er zo maar grunniger zinnen tussendoor. Hier in Assen overigens
wel eens Drentse. Ik herinner mij de eerste catechismuspreek. Zit je een
week op te zweten, met gelukkig Zondagskinderen van Veldkamp bij de
hand, krijg je vlak voor de dienst een telefoontje: ??t Zal gaan over
Zondag 1, dominee, mijn lievelingszondag, verknal het niet!? Nou, toen
had ik het voor mezelf natuurlijk allang verknald. Hoe ook, die
catechismusonderwijzing is toch wel geweldig. Niks geen stokpaardjes
meer, alles van schrift en leer moet je door en... vertolken. Dat is een
mooi ?vak?, dat vertolken in nieuwe taal en naar nu. Daar was toen al
vraag naar, bijvoorbeeld in de kinderdiensten, de Uur-voor-U diensten en
de aangepaste diensten voor gehandicapten. Dat had ook wel mijn hart.
Die Uur-voor-U?s met het Mannenkoor Albatros en met het gospelkoor
Jizrahja. Overigens in Rotterdam de Rondomdiensten met Martin Zonneberg
en Reinate Heemskerk en ga zo maar door.
Lees meer: Ds. Stoffer Otten 25 jaar predikant
?Maar ik zit hier niet!?
De klank waarmee deze woorden werden uitgesproken, vergeet ik nooit
meer. Wat was het geval? Als kersverse voorganger in een nieuwe gemeente
kende ik de gemeenteleden nog niet eens van naam en gezicht.
Maar het kinderkoor, waar veel kinderen op zaten uit onze nieuwe
gemeente trad op in de gevangenis. Bovendien woonde ik vlak bij deze
gevangenis en wist ik van de oproep in Hebr. 13. Voldoende reden om er
te zijn. De kinderen zongen ontroerend mooi. Afgezien van de engelen in
de hemel bestond het enthousiaste publiek uit gedetineerden en
gemeenteleden die gezamenlijk de kapel bemensten.
Na afloop voelde ik mij geroepen om een praatje te maken. Onervaren als
ik was in gevangeniszaken moet mijn directe vraag wel onbeholpen hebben
geklonken.
?Meneer, hoelang zit u hier al??
?Maar ik zit hier niet!?, klonk het diep verontwaardigd!
U begrijpt de clou. Het geachte gemeentelid werd door de nieuwe
voorganger voor een verdachte gedetineerde gehouden.
Even uit het veld geslagen antwoordde ik toen waarschijnlijk een beetje
te ad rem: ?maar u bent het toch wel met me eens dat u hier had kunnen
zitten.?
Helaas landde die opmerking bij mijn weten niet. Er kwam in ieder geval
geen merkbare reactie. Misschien omdat mijn opmerking gewoon te vlug
was. Of toch ook omdat het besef van totale schuld en radicale genade
ontbrak. Was de verontwaardiging daarom zo groot geweest?
Lees meer: Bevrijdende genade
Internet is alom tegenwoordig. Het verbindt mensen en organisaties met
elkaar en vormt een vrijwel onuitputtelijke bron van informatie.
Daarnaast biedt het de mogelijkheid om contacten te onderhouden in zowel
tekst, beeld als geluid. Zouden de kerken iets moeten doen met deze
nieuwe media en wat zouden dan de mogelijkheden zijn?
E?n van de mogelijkheden is al in praktijk gebracht. Op 8 april jl
verscheen in het ND een artikel over een groep verontruste
vrijgemaakt-gereformeerden in Assen die zelfstandig samenkomsten belegt
in de Zuiderkerk. Het bijzondere van deze diensten is dat er geen preek
wordt gelezen, maar dat via een rechtstreekse internetverbinding de
diensten in de Ichtusgemeente (Kampen) of in de Matrixgemeente
(Hardenberg) gevolgd worden.
Het belangrijkste argument om af te wijken van de norm, namelijk
preeklezen, is dat deze afgescheiden groep graag actuele prediking,
verfrissend en Bijbelgetrouw, wil horen mede met het oog op de jongeren.
De nieuwe media worden hierbij deels ingezet: er wordt gebruik gemaakt
van internet, opname- en afspeelapparatuur.
Lees meer: Kerken en de nieuwe media
De tijd die hij in de cel doorbracht heeft zijn leven gestempeld. Het
vertellen erover brengt zichtbaar emoties teweeg, zowel bij Henk als bij
zijn vrouw Gerda. Toch vertellen ze het verhaal, om anderen te helpen.
En: ?Wie zonder zonde is, werpe het eerst de steen.?
Henk heeft een ?goede jeugd? gehad. Hij kwam uit een gezin met
saamhorigheid, waarin hij al vroeg leerde om te werken. ?De verplichte
kerkgang was zo verkeerd nog niet?, oordeelt hij. Zijn moeder was een
gelovige vrouw, die door een enkel woord veel kon zeggen. Pas op haar
sterfbed bleek haar geloof. Toen zongen de kinderen ?God heb ik lief? en
?d?Eenvoudigen wil God steeds gadeslaan?. De band met zijn vader was
beduidend minder. ?Bij hem was het werken, werken, werken en hij
gebruikte bijbelteksten om zijn kinderen te regeren.?
Dun vlies
Het ging fout toen er iets ingrijpends in de thuissituatie gebeurde.
Henk wil niet zeggen wat er precies is gebeurd. Het zou een sterfgeval,
scheiding van de ouders, overspel, incest, huiselijk geweld of
psychische onderdrukking geweest kunnen zijn. Henk kon er niet tegenop.
?Ik vond het vreselijk wat er gebeurd was en sloeg op slot. Ik kon er
met niemand over praten, zelfs niet met mijn verloofde, en stikte er
bijna in.
Dat deel van mijn leven, wat ik dus niet kon verwerken, wilde ik
afsluiten, het liefste door het in een stuk beton te gieten, maar er zat
maar een heel dun vliesje omheen.? Henk wilde hulp hebben, maar bij de
psychiatrische inrichting was een lange wachtlijst en hij kwam niet
dadelijk in aanmerking voor een behandeling.
Lees meer: Henk belandt in de cel
In zeshonderd woorden terugblikken op 25 jaar. Wie mij kent weet dat dit
onmogelijk is. Een collega stelde een keer: Gooi er een kwartje in en
die jongen houdt nooit meer op met praten en verhalen vertellen! Het
leven mag dan een ademtocht zijn, maar er gebeurt toch wel veel in. Kort
gezegd: Ik ben een rijk gezegend mens. Bij alle mis?re en droefheid,
die ook mij is overkomen, heeft de zonzijde de overhand. Vooral door de
wetenschap van Gods liefde en genade voor een zondaar als ik ben. Dat
laatste word je je steeds meer bewust. Dat is niet erg, want hoe kleiner
ik ben, hoe groter de Here voor mij is. Verwonderlijk! Gezegend met
gezondheid, met een vrouw die heel veelzijdig en wijs is, met een reeks
lieve kinderen en pleegkinderen. 
Internet is alom tegenwoordig. Het verbindt mensen en organisaties met
elkaar en vormt een vrijwel onuitputtelijke bron van informatie.
Daarnaast biedt het de mogelijkheid om contacten te onderhouden in zowel
tekst, beeld als geluid. Zouden de kerken iets moeten doen met deze
nieuwe media en wat zouden dan de mogelijkheden zijn?
De tijd die hij in de cel doorbracht heeft zijn leven gestempeld. Het
vertellen erover brengt zichtbaar emoties teweeg, zowel bij Henk als bij
zijn vrouw Gerda. Toch vertellen ze het verhaal, om anderen te helpen.
En: ?Wie zonder zonde is, werpe het eerst de steen.?