Anderhalf jaar lang zijn we in de kerk bezig met improviseren. Vorig jaar september probeerden we als gemeenten het nieuwe seizoen zo normaal mogelijk te laten starten. Het liep toch anders. En opnieuw staan we aan het begin van een seizoen waarvan we hopen dat er steeds meer ruimte komt om net als voor corona activiteiten te organiseren. We hopen dat maatregelen steeds minder streng worden. En met goede hoop en biddend starten we zo een nieuw seizoen.

De redactie heeft nagedacht over de vraag waar het over moet gaan in dat nieuwe seizoen. We kwamen in elk geval tot drie punten die de aandacht verdienen omdat er in veel gemeenten de afgelopen anderhalf jaar te weinig aandacht aan is gegeven. Het kon niet anders, maar juist daarom is het van belang dat deze zaken opnieuw onze aandacht krijgen. Het gaat om pastoraat (huisbezoek), evangelisatie en jeugdwerk (catechisatie). Hieronder gaan we er op in. Met een aantal suggesties…

Vorige keer stonden we stil bij de vraag, waarom het werk van Christus volgens Iwand en Jüngel noodzakelijk is voor de verzoening met God. Kon God niet ‘gewoon’ vergeven? We zagen dat Iwand en Jüngel zonder meer erkennen dat God kan vergeven. Het is niet zo dat God eigenlijk niet kan vergeven. Maar het punt is, dat dit nu juist allesbehalve ‘gewoon’ is. Vergeven is niet zomaar ‘een knop omzetten’, het is niets minder dan samen sterven en samen opstaan. Dat is wat in Christus heeft plaatsgevonden.

Vandaag deel twee, over de mogelijkheid. Hoe is verzoening ‘in Christus’ volgens Iwand en Jüngel mogelijk? Kan dat eigenlijk wel, dat een Ander in onze plaats sterft voor de zonden die wij hebben begaan? Is dat niet oneerlijk?

Bij de traditionele uitleg van ‘verzoening door voldoening’ ontstaan hier inderdaad wel wat problemen. Dat kunnen we niet ontkennen. In het dagelijks leven vinden we het oneerlijk wanneer een onschuldig persoon wordt gestraft en een schuldig persoon vrijuit gaat. Dan spreken we van een gerechtelijke dwaling.

Dat gevoel van onrecht gaat niet opeens weg wanneer we het toepassen op Christus en zeggen dat de onschuldige Christus wordt gestraft opdat schuldige zondaren vrijuit gaan. Vaak zijn het mensen die niet geloven die hier de vinger bij leggen. Maar ook binnen de kerk is dit gevoel waarschijnlijk onderhuids wel aanwezig. Is plaatsvervanging wanneer we erover nadenken eigenlijk niet onethisch en immoreel? Kan het eigenlijk wel?

Een andere naam voor de terebint is terpentijnboom. Men kent de boom aan zijn vruchten, maar het zei mij persoonlijk even helemaal niets. De vrucht van de terpentijnboom is een noot. De Latijnse naam voor deze terpentijnnoot is pistacia vera, wat vreemd genoeg al iets bekender in de oren klinkt. Pistachenoten, een echte delicatesse!

De terpentijnboom hoort bij de pruikenboomfamilie (anacardiaceae), en is inheems bijvoorbeeld op de Canarische eilanden en in Zuid-Europa. Het zijn bomen en struiken van vijf tot vijftien meter hoog. De verspreid staande bladeren zijn geveerd en kunnen, afhankelijk van de soort, groenblijvend of afvallend zijn. In gunstige omstandigheden kan de boom 150 jaar oud worden.

Het gebod 'Beneem niemand wederrechtelijk het leven' heeft betekenis voor heel ons denken, voelen, willen en spreken. Jezus onderstreept dat in zijn Bergrede (Mat.5,21-22). Maar er is meer. Dit gebod vraagt niet alleen dat we iets nalaten, maar ook dat we (positief) iets doen. Een discipel van zijn Koninkrijk zal zijn best doen een geschonden verhouding te herstellen (Mat.5,23-24).

Wie in Jeruzalem bedenkt dat zijn naaste iets tegen hem heeft, moet naar hem toegaan, zelfs als dat in Galilea is. Een reis van enkele dagen dus. Pas daarna kan hij weer terug naar Jeruzalem om zijn offerdienst bij de tempel voort te zetten. Dat is nogal sterk gezegd! Maar het punt van Jezus is duidelijk: doe je uiterste best om een stap in de richting van je broeder te zetten.