De allerlaatste fase die een ernstig zieke patiënt moet doormaken, kan erg zwaar zijn. De patiënt heeft soms al een lang traject van ziekte en behandelingen achter de rug. Misschien is er in een eerdere fase een verkeerde keuze gemaakt, en geen goede aanpak van de klachten geweest.

Er kan een moment komen dat de klachten zo ernstig worden dat deze niet langer met medicijnen kunnen worden bestreden. De patiënt is onrustig en lijdt zichtbaar. Zijn geliefden voelen machteloosheid. De pijn of benauwdheid is niet meer onder controle te houden. Of er is angst. Daarnaast kunnen waanideeën optreden als bijwerking van medicijnen.

Een prachtige boom, een heilige boom, of was het nu toch een eik? Het is maar met welke Bijbelvertaling je bent opgegroeid. De terebinten van Mamre staan me scherp voor de geest, althans de zinsnede uit Genesis 18 (vs. 1 NBG51). Daar verscheen de HEER aan Abraham. Echter het woord ‘terebint’ komt in de NBV niet voor. Mamre dan? Dat is geen probleem, het was bij Mamre dat Abraham ging wonen. Ook werden zowel zijn vrouw Sara als hijzelf daar begraven.

Jarenlang waren ze onderweg naar veiligheid en vrijheid: Sara en haar twee jonge kinderen. Te voet over bergketens, door de sneeuw. Slapen in greppels. Mannen van je lijf zien te houden. Soms een tijdje werken om geld te verdienen voor de volgende etappe. En dan weer door, op de vlucht voor geweld en uithuwelijking.

Het beeld dat haar het meest bij is gebleven? De dode man, bevroren langs het pad? Of de man met de bevroren voeten die ze urenlang voortduwen? Nee, het gezicht van de vrouw die hen gastvrij opneemt: Een engel.

Op 2 juli promoveerde ik op een proefschrift over de verzoeningsleer, met als titel: Plaatsbereiding. Verzoening in Christus bij Hans Joachim Iwand en Eberhard Jüngel.

Iwand en Jüngel zijn twee Duitse theologen die werkzaam waren in de vorige eeuw. Graag maak ik gebruik van de gelegenheid die de redactie van dit blad mij bood om de inhoud hier kort toe te lichten. Ik doe dat in drie delen, die aansluiten bij de drie hoofdvragen van het onderzoek.

In de eerste plaats: waarom is verzoening ‘in Christus’ volgens Iwand en Jüngel noodzakelijk? Kon God niet ‘gewoon’ vergeven, zonder die ingewikkelde ‘omweg’ van het lijden en sterven van onze Heere Jezus Christus?