In het vorige artikel ging ik in op twee van de drie zaken die in de prediking van de jaren 70 opvielen. Zaken die Dr. M.H. Bolkestein vaststelde na analyse van 89 preken. Ten eerste het gebruik van oude woorden en oude voorstellingen. Ten tweede dat preken zich verengden tot het spreken over zonde en genade; alsof de Bijbelse boodschap daartoe gereduceerd kan worden. In de derde plaats stipt Bolkestein het vreugdeloze preken aan. Hij bedoelt daarmee een verkondiging waarin de hoorders veel ‘moeten’. Wordt er vandaag – wat betreft punt drie - ook op die manier gepreekt. Is de prediking vandaag nog steeds vreugdeloos omdat er zoveel moet?

Stel dat iemand vandaag 89 preken zou doorlichten op het ‘moeten’ in de prediking wat zou dan de uitkomst zijn. Lastig blijft het om dat goed te beoordelen. Zoveel kerkelijke gemeenschappen met zoveel verschillende accenten leidt dat niet tot een onoverzichtelijke analyse? Toch doe ik een poging er iets over te zeggen.

'Wie ben ík...?!' Die woorden bezigde mijn vader, als hij iets bijzonders meemaakte. De zegswijze vertolkt een mengeling van gereformeerd denken en Zeeuwse bescheidenheid. Beide sieren een mens. En ze vormen daarom de toonzetting voor een korte bijdrage over 25 jaar predikantschap.

Vijf gemeenten

Het werk in de kerk begon op 20 februari 1987 in Hillegom. In deze kleine gemeente in de Bollenstreek was ik de eerste part-time predikant binnen ons kerkverband. Daarnaast werkte ik op Hogeschool de Wittenberg in Zeist als staflid en docent Nieuwe Testament. Toen de CGK Aalsmeer zich meldde, heb ik die functie verruild voor de opdracht om van de wijkgemeente Hoofddorp een zelfstandige kerk te maken. De instituering in de nazomer van 1994 is voor mij één van de hoogtepunten uit de beginjaren van mijn predikantschap. Via Hengelo (1994) en de Bethelkerk in Veenendaal (1998) ben ik nu sinds begin 2008 predikant in Zwolle.

Over de preek valt heel wat te zeggen. Collega Stoffer Otten wijdde reeds drie artikelen aan dit onderwerp. In zijn eerste artikel stipt hij de verlegenheid met de preek aan om vervolgens aan te geven dat hij zonder de Geest en daarachter het mandaat van roeping en zending het geen seconde in zijn hoofd zou halen de kansel op te gaan. Hij heeft het dan vooral over de voorganger zelf. In zijn tweede artikel komt de hoorder in het vizier: hoorder waar zit je en op welke manier luister je? Hoe bereikt de prediker zijn gehoor (al die verschillende doelgroepen)? Heb je dan genoeg aan de woorden: God werkt het geloof door het gehoor? In het derde artikel gaat hij o.a. in op de visie van Wim Dekker.

Eerlijk gezegd weet ik niet goed waar ik beginnen moet. Ik heb in mijn boekenkast wat rondgesnuffeld en houd nu een boekje uit 1977 in mijn handen. Zo wordt er gepreekt luidt de titel. Dr. M.H. Bolkestein doet daarin verslag over de communicatievormen in 89 preken uit diverse kerkelijke liggingen.

We hebben allemaal één ding gemeen en dat is dat we allemaal een hekel aan de overheid hebben. Deze uitspraak wordt toegeschreven aan onze voormalige minister-president Ruud Lubbers. Ook kerkmensen laten meer dan eens hun afkeer van de overheid blijken. Maar is dat terecht? Daarachter ligt de vraag naar de verhouding tussen kerk en overheid.

Wanneer onze Nederlandse geloofsbelijdenis spreekt over de overheid noemt zij allereerst Gods goedheid. God wil niet dat wij schade lijden maar dat wij tot ons recht komen. In de wereld waarin wij leven, is een schadevrij leven echter niet vanzelfsprekend. Mensen die aan zichzelf zijn overgelaten, hebben weinig geduld met elkaar. Ze doen elkaar meer dan eens kwaad. De ene mens is voor de andere een wolf, aldus Thomas Hobbes. Maar God is goed. Hij heeft een middel gegeven waardoor dit kwaad wordt ingeperkt en wij in een betrekkelijke vrede zouden kunnen samenleven: de overheid. Haar taak is het bewaken en bevorderen van rechtvaardige verhoudingen.

In het voorjaar van 1988 was ik op Cyprus in Larnaca, om tien gastcolleges te geven in het kader van MERF (Middle East Reformed Fellowship= Gereformeerd Contact in het Midden Oosten) aan predikanten en evangelisten uit de landen om de Middellandse Zee. Dit keer kwamen ze uit Syrië, Libanon, Egypte en Soedan.

Commentaar

  • Bevrijding en vrede – wij gedenken 2025-04-25 08:13:45

    Dit nummer verschijnt kort voor de officiële dodenherdenking – met de kransleggingen op de Dam in...

  • Voorjaar 2025-04-12 09:38:55

    Het kan niemand ontgaan zijn, het voorjaar hangt in de lucht. Heerlijk om weer even in het...

  • Veertig dagen Paaspodcast en Spotify 2025-03-28 18:37:35

    Nog een paar weken en dan vieren we opnieuw het Paasfeest. Dat betekent dat we voor wat betreft...

  • Asjera’s terugkeer 2025-03-15 08:38:30

    De profetische uitspraak: ‘Het is God of de afgoden,’ van de christenfilosoof prof. dr. ir. H. van...