Veel spreekwoorden en gezegden die wij in onze taal gebruiken, vinden hun oorsprong in de Bijbel. In deze rubriek proberen we van een aantal daarvan de herkomst te achterhalen.

Mosterd of wijn?

De uitdrukking ‘weten waar Abraham de mosterd haalt’ betekent dat je goed op de hoogte bent en weet hoe iets in elkaar zit. Het is volgens de meeste verklaarders een uitdrukking uit de Bijbel en verwijst naar Abraham die zijn zoon Izaäk moest offeren (Gen.22,6). Abraham nam daarom geen dier mee, maar verzamelde takken om een houtstapel (‘mutsaard’) mee te maken, waarop hij zijn zoon zou slachten. Vlak voordat hij zijn zoon wilde doden met een mes, riep een engel van God dat hij zijn zoon niet moest doden. ‘Mutsaard’ betekent takkenbos, houtstapel of brandstapel en is later verbasterd tot mosterd, aldus deze uitleggers.

Wanneer de christelijke gemeente samenkomt, worden woorden gesproken en gezongen. De eredienst is een taalgebeurtenis. Dat geldt vooral voor een eredienst van gereformeerde signatuur. Aanleiding genoeg om er eens nader naar te kijken.

 

De taal in de eredienst komt uit verschillende hoeken en gaat verschillende richtingen uit. In de schriftlezing horen we de stem van de Heer. Uitleg en verkondiging sluiten zich daarbij aan. De gesproken woorden (door de lector of de voorganger) richten zich tot de gemeente. In de gebeden zijn de woorden gericht tot God.

Daarnaast klinken er woorden van de gemeenteleden tot elkaar. Deze kunnen tegelijk ook gericht zijn tot God. Wisselzang bijvoorbeeld, als lofprijzing voor de Heer én opwekkende bemoediging van elkaar.

Nu is een kerkdienst een publieke aangelegenheid. Naast de leden van de gemeente kunnen er ook gasten zijn die voor het eerst een eredienst meemaken of na jaren weer eens een kerkdienst bijwonen. Al die verschillende zenders en ontvangers brengen ook verschillende taalvelden met zich mee.

Twee van de hierboven genoemde aspecten wil ik hier wat nader onder de loep nemen. Allereerst de taalgerichtheid op aanwezige gasten. Vervolgens iets over het verschil in taal dat optreedt wanneer het adres  tot wie men spreekt verandert.

 

Dit dagboek met 365 overdenkingen is het derde deel in een serie. In de afgelopen jaren zijn al het Psalmendagboek en het  spreukendagboek  van de hand van Tim Keller verschenen. Vorig jaar verscheen dit Huwelijksdagboek  dat hij samen met zijn vrouw Kathy heeft geschreven. Het is nauw verbonden met hun eerder verschenen boek Het Huwelijk, Gods wijsheid over gevende liefde. Je kunt het overigens prima los van dat boek lezen, maar veel onderwerpen en fragmenten uit dat eerdere boek komen in dit dagboek terug.

Elke dag begint met een tekst die centraal staat (meestal een bijbeltekst, in sommige maanden een langer citaat uit Het Huwelijk). Daarop volgen een korte overdenking, een vraag ter overdenking en een gebed. Om zelf te lezen en daarna te delen met je partner. Of om samen met je partner te lezen.

 

Prediker. Hoe wijsheid het leven voordeel brengt

De Bergrede, Geloof voor het dagelijks leven

Van dr. Henk Post verschenen bij Brevier in Kampen twee boeken over deze bekende Bijbelgedeelten. Beide met de ondertitel: Een meditatieve uitleg.

Al eerder besprak ik de studie van dr. Post over het Bijbelboek Job. Voor dat boek heb ik veel lof. Ook deze twee studies, over heel verschillende Bijbelgedeelten, zijn zeer de moeite waard. Post heeft voor deze verklaringen dezelfde aanpak gekozen als bij zijn uitleg van Job. Dat blijkt alleen al uit dezelfde ondertitel: een meditatieve uitleg.  

Commentaar

  • Rust 2025-05-10 07:24:12

    Een aantal (grote) bedrijven heeft er in de afgelopen jaren voor gekozen om een vierdaagse...

  • Bevrijding en vrede – wij gedenken 2025-04-25 08:13:45

    Dit nummer verschijnt kort voor de officiële dodenherdenking – met de kransleggingen op de Dam in...

  • Voorjaar 2025-04-12 09:38:55

    Het kan niemand ontgaan zijn, het voorjaar hangt in de lucht. Heerlijk om weer even in het...

  • Veertig dagen Paaspodcast en Spotify 2025-03-28 18:37:35

    Nog een paar weken en dan vieren we opnieuw het Paasfeest. Dat betekent dat we voor wat betreft...