Vorige keer stonden we stil bij de vraag, waarom het werk van Christus volgens Iwand en Jüngel noodzakelijk is voor de verzoening met God. Kon God niet ‘gewoon’ vergeven? We zagen dat Iwand en Jüngel zonder meer erkennen dat God kan vergeven. Het is niet zo dat God eigenlijk niet kan vergeven. Maar het punt is, dat dit nu juist allesbehalve ‘gewoon’ is. Vergeven is niet zomaar ‘een knop omzetten’, het is niets minder dan samen sterven en samen opstaan. Dat is wat in Christus heeft plaatsgevonden.

Vandaag deel twee, over de mogelijkheid. Hoe is verzoening ‘in Christus’ volgens Iwand en Jüngel mogelijk? Kan dat eigenlijk wel, dat een Ander in onze plaats sterft voor de zonden die wij hebben begaan? Is dat niet oneerlijk?

Bij de traditionele uitleg van ‘verzoening door voldoening’ ontstaan hier inderdaad wel wat problemen. Dat kunnen we niet ontkennen. In het dagelijks leven vinden we het oneerlijk wanneer een onschuldig persoon wordt gestraft en een schuldig persoon vrijuit gaat. Dan spreken we van een gerechtelijke dwaling.

Dat gevoel van onrecht gaat niet opeens weg wanneer we het toepassen op Christus en zeggen dat de onschuldige Christus wordt gestraft opdat schuldige zondaren vrijuit gaan. Vaak zijn het mensen die niet geloven die hier de vinger bij leggen. Maar ook binnen de kerk is dit gevoel waarschijnlijk onderhuids wel aanwezig. Is plaatsvervanging wanneer we erover nadenken eigenlijk niet onethisch en immoreel? Kan het eigenlijk wel?

De Bijbel is een soort bibliotheek van 66 boeken, vol met spannende verhalen, liefdesverhalen, zeeverhalen, geschiedenis, wetenschap, noem maar op. Soms weet je ze zo te bedenken. Reisverhalen? Abraham, Jozef, Jona en Paulus natuurlijk.
Dierenverhalen? Hm, al ietsje lastiger. Even spieken in de inhoudsopgave: o ja, nu weet ik het weer. Schapen, leeuwen en misschien zelfs wel schorpioenen? Liefdesverhalen? Genoeg daarvan.

Het gebod 'Beneem niemand wederrechtelijk het leven' heeft betekenis voor heel ons denken, voelen, willen en spreken. Jezus onderstreept dat in zijn Bergrede (Mat.5,21-22). Maar er is meer. Dit gebod vraagt niet alleen dat we iets nalaten, maar ook dat we (positief) iets doen. Een discipel van zijn Koninkrijk zal zijn best doen een geschonden verhouding te herstellen (Mat.5,23-24).

Wie in Jeruzalem bedenkt dat zijn naaste iets tegen hem heeft, moet naar hem toegaan, zelfs als dat in Galilea is. Een reis van enkele dagen dus. Pas daarna kan hij weer terug naar Jeruzalem om zijn offerdienst bij de tempel voort te zetten. Dat is nogal sterk gezegd! Maar het punt van Jezus is duidelijk: doe je uiterste best om een stap in de richting van je broeder te zetten.

Deze bijzondere roman speelt in het laatste jaar van de eerste wereldoorlog, in een Frans dorpje, dat eerst in handen was van de Engelsen, maar door de Duitsers veroverd is. De romanfiguren zijn een Frans jongetje, een Engelse soldaat en een Duitse majoor. Op een bepaald moment raken die levens elkaar.

Gabriel, een jongetje van negen jaar, heeft door de oorlog alles verloren. Zijn vader werd soldaat, zijn moeder, zijn broer en zijn zus is hij kwijtgeraakt op hun vlucht voor de Duitsers. Elke dag kijkt hij uit naar hun terugkeer. Hij woont in de half ingestorte kerk, en is de koning van het dorp. In de kerk verzorgt hij gewonde dieren tot ze doodgaan of beter worden. Met zijn zelfgemaakte kar gaat hij elke dag het niemandsland tussen de beide fronten in om kostbaarheden, eten en brieven van dode soldaten te zoeken. Zo vindt hij op een dag Ralph, een gewonde Engelse soldaat, die tot zijn grote schrik nog leeft. Met veel moeite laadt hij hem op zijn kar en neemt hem mee naar de kerk. Want zijn moeder heeft hem geleerd: Vergeet de herbergzaamheid niet.