Wat is dat toch met veel predikanten. Ze staan koud op de kansel of hun stem en taalgebruik verandert. En helaas wel zo dat mij (en velen met mij) daardoor het luisteren niet makkelijker wordt gemaakt.
Zo zijn er voorgangers waarvan de stem bij het betreden van de houten broek een merkwaardige trilling krijgt. Voor ’t gemak ga ik er maar van uit dat het geen zenuwen zullen zijn, maar dat het iets is dat volgens de betreffende dominees bij de kanselspraak hoort. Ik weet me inderdaad uit m’n jeugd te herinneren dat bijna alle predikanten gezegend waren met een dergelijk vibrato. Als mogelijke verklaring daarvoor heb ik destijds bedacht dat de stem door de trilling beter droeg in de grote kerken waarin uiteraard microfoons en luidsprekers ontbraken. Tegenwoordig zijn deze hulpmiddelen overal aanwezig, dus waarom er onder huidige generatie voorgangers nog steeds getrild wordt is mij een raadsel. Misschien heeft het wel een beetje te maken met imitatie. Zo was ik pas een voetbalwedstrijd aan het kijken van twaalfjarigen en zag daar dezelfde gebaartjes die ook de grote vedetten maken. Bij het missen van een kans het shirt in de mond, omhoog wijzen en een kruisje slaan bij een doelpunt en ga zo maar door. Wellicht dat ook predikanten de ‘kunst’ hebben afgekeken bij voorgangers (in de dubbele betekenis) die veel indruk op ze gemaakt hebben.
Ook het geweldig laten wisselen van luidheid van de stem is iets wat op de kansel uitvergroot is in vergelijk met het normale taalgebruik.

Ja, daar was ons landje wel even vol van. Een bekende parlementariër die onze minister-president tijdens de algemene beschouwingen de woorden  “Doe even normaal, man!” doet toekomen. Straattaal in de Tweede Kamer. Kolommen van kranten vullen zich met dit nieuws en actualiteitenprogramma’s maken tijd vrij om er uitgebreid op in te gaan.

Ik hoorde de dag na het ‘normaal’-incident een straatinterview op de radio. Mensen mochten hun mening erover uitspreken. Iemand zei dat hij dit in zijn winkel elke dag kreeg te horen. Hij keek er niet van op dat het ook in ’s lands vergaderzaal  plaatsvond. De algemene tendens van de meningen van de geïnterviewden: ‘Moet kunnen. Is tenminste goed helder.’
En we gaan over tot de orde van de dag.

Kerken worden kleiner. Gestaag loopt in Nederland het ledenaantal terug. Vacatures voor functies binnen het kerkelijk leven worden moeilijk vervuld. De middagdienst staat onder druk.
Niets is zonder oorzaak, ook niet de krimp van het kerkelijk leven. De oorzaak daarvan kunnen we zoeken op het menselijk vlak: bij een veranderde mentaliteit en levensinstelling, bij de secularisatie. Ook bij de duivel die zijn aanval op de kerk geen moment onderbreekt. Maar zouden we de hand van God mogen vergeten? Het evangelie leert dat de Here de zijnen beproeft. Zou die beproeving er nu niet zijn? Wim Dekker spreekt in zijn 'kleine theologie voor een krimpende kerk' over een oordeel van God: het lijkt wel dat Hij afbreekt wat Hij eerder heeft opgebouwd. Gods slaande hand is voelbaar. Maar niet iedereen voelt die hand. Dekker vraagt zich af of we misschien zozeer in de greep van het wereldse denken zijn dat we de huidige crisis in het kerkelijk leven nauwelijks meer in verband brengen met God. Wanneer we onze belijdenis serieus nemen moeten we ervan uitgaan dat niets bij toeval gebeurt. Petrus spreekt zelfs over een oordeel dat begint bij het huis van God.

Over het geestelijk klimaat in Nederland wordt geregeld geschreven in christelijke kranten en tijdschriften. Soms kom je er ook iets van tegen in boeken. Maar wat bedoelt men dan met ‘geestelijk klimaat’? Als je dat aan vier verschillende personen zou vragen, zou je vermoedelijk vier verschillende antwoorden krijgen. De een zal het hebben over de prediking, een ander over de omgang met elkaar, weer een ander over de omgang met Christus en een vierde zal zeggen dat hij of zij wat zijn of haar geloofsbeleving betreft (bijna) niet meer met anderen hierover kan spreken. Al deze meningen geven aan dat het begrip ‘geestelijk klimaat’ heel breed is.

U zult zich vast afvragen waarom ik bovenstaande titel boven dit commentaar heb gezet. Dit heeft natuurlijk een reden. In een commentaar wil je iets aan de kaak stellen in de hoop dat het winst oplevert.
Welnu, ik hoorde een paar weken geleden van iemand (geen christelijk gereformeerde) zeggen dat het hem goed deed in het – in geestelijk opzicht – eenzame Friesland een broeder naast zich te hebben. Daar raakte die persoon bij mij een gevoelige snaar. Die uitspraak deed mij verdriet. Want is dat echt zo? Wordt er bijna niet meer Schriftuurlijk bevindelijk gepreekt? Zijn er nog zo weinig gelovigen over? Het is natuurlijk een wonder dat je gelooft. Wedergeboren noemt de Bijbel dat. En wanneer ben je wedergeboren? Als je de Heere lief hebt, als je hart naar Hem uitgaat.

Geroezemoes
Het geluid is niet van de lucht. Ik weet nog dat ik in de stilte van een vroege morgen op Rotterdam-Zuid altijd op de achtergrond het zoemende geluid hoorde van de A15. Later voegden zich daarbij de klinkelbel van de tram en dat buurmannen, overigens ook steeds meer buurvrouwen, hun auto’s voor de deur startten om weg te rijden naar hun werk. Het geluid ging de hele dag door. Ook zondags. Wij -alle kerken van Rotterdam - konden wethouder Simons niet bekeren om de zondagsrust te respecteren. Helemaal oorlogsgebied leek het wanneer de Kuip was bezet door een leger supporters van Feijenoord of tijdens een groot voetbaltoernooi of tijdens de Marathon van Rotterdam. Met ronkende motoren om de Nebokerk verlieten de supporters hun slagveld. Is het in Assen anders? Uiteraard, het is hier niet zo massaal en massief en toch... weinig echte stilte. De A28 en de rondweg zoemen dag en nacht om de stad en regelmatig voegt zich daarbij het geluid van de TT baan. De windrichting bepaald met hoeveel decibels ze je oren bereiken. Tijdens de vakantie sloegen we onze tent op bij Fuggia, tegenover Venetië. Deze lag pal naast een raffinaderij waar dag in dag uit gas werd afgefakkeld met een bulderend geluid en hogerop passeerden met de regelmaat van de klok vliegtuigen. Kortom: al gedurig geroezemoes.

Commentaar

  • Wereldverbeteraars 2024-05-03 13:31:31

    Wereldverbeteraars Met zijn boek ‘De meeste mensen deugen’ (2019), heeft Rutger Bregman zijn...

  • Nieuw leven 2024-04-19 17:47:34

    In januari begint het al: het wordt weer langer licht en de sneeuwklokjes gaan bloeien, en even...

  • Post 2024-04-06 07:36:05

    De laatste tijd valt het mee, maar het komt regelmatig voor dat de post wat vertraging heeft....

  • Lijdenstijd 2024-03-23 18:53:26

    Met de lijdenstijd lijkt onze samenleving niet uit de voeten te kunnen. Hoe anders is dat met...