Wat een held was hij. Je moet wel wat in je mars hebben om het in je eentje op te nemen tegen een dictator als Poetin. Iemand waarvan je weet dat hij meedogenloos al zijn tegenstanders uit de weg ruimt. Een keer was dat bijna gelukt. Bijna was hij vergiftigd. Maar hij overleefde. Als beloning werd hij naar Siberië verbannen. Eenzame opsluiting. Hoe houd je dat vol. Hoe kon hij op momenten dat het alleen maar slechter ging toch de hoop vasthouden op betere tijden? Op 16 februari jl. bezweek Alexei Navalny, 47 jaar oud. Een voorbeeld van standvastigheid. Wat een man. Diep respect.

Wel even slikken trouwens om te lezen dat hij aanvankelijk actief was in extreem rechtse kringen. Tijdens demonstraties scandeerde hij nationalistische en racistische leuzen als: ‘Rusland voor de Russen' en ‘alle migranten zijn kakkerlakken’. Goddank heeft hij zich daar later van afgewend. En niet half. Met hart en ziel streed hij tegen de oorlogszuchtige en corrupte Russische president. Dat kon niet goed aflopen.

Donderdag 15 februari was de voorjaarsvergadering van de classis Leeuwarden. Het eerste deel van deze vergadering brachten we door in het gebouw van de CGK van Damwoude, het tweede deel in het gebouw van Broeksterwoude-Petrus. Dit had een bijzondere reden omdat 's avonds het peremptoir examen plaatsvond van kandidaat E.S. v.d. Heide die een beroep heeft aangenomen naar de gemeente van Broeksterwoude-Petrus. De leiding van het eerste deel van de vergadering was in handen van ds. M.J. van Keulen en in het avonddeel leidde ds. J. Nutma de vergadering.

Het doel is helder: een volhoudbare (duurzame) landbouw en voldoende voedsel voor iedereen. Maar hoe het daarmee staat, daarin gaan de wegen uiteen. De één zegt dat dat er geen betere boeren zijn dan de Nederlandse en dat we nog nooit zo weinig van het gezinsinkomen hoeven te besteden aan ons voedsel. De ánder zegt dat de Nederlandse landbouw te industrieel en te intensief is geworden en dat er te veel ongezond voedsel  in de schappen ligt. De volgende begint een eigen moestuin, weer een ander koopt rechtstreeks bij de boer en sommigen stoppen met vlees eten. De lijst met mogelijkheden is groeiende. Het dagelijks eten laat niemand onberoerd en de reclames willen ons laten geloven: nu nóg goedkoper, nóg duurzamer, nóg lekkerder, nóg gezonder, nóg beter dan je altijd kocht. Ja, ja.  En wereldwijd sterven mensen van de honger en zuchten mensen onder de gevolgen van obesitas. Voedsel maakt de tongen los, en wie het over voedsel heeft krijgt het al gauw over landbouw. Over de export van voedsel en de import van soja, de ontbossing in Zuid Amerika en het mestoverschot. De heikele onderwerpen zijn legio en de ongezouten meningen talrijk.

Er is geen brood in Bethlehem, Elimelech vlucht naar Moab, het vervloekte land. En daar gebeurt niets positiefs. Elimelech sterft. En Machlon en Kiljon trouwen met Moabitische meisjes.