Wat moet een arts doen wanneer het lijden voor de patiënt in zijn allerlaatste levensfase ondraaglijk is geworden? Er is de laatste decennia meer aandacht gekomen voor palliatieve sedatie. De patiënt wordt dan in slaap gebracht. Sedatie is een middel dat een arts zonder probleem kan inzetten om lijden te verlichten.

De allerlaatste levensfase van de levensweg kan erg zwaar zijn. De patiënt heeft soms al een lang traject van ziekte en behandelingen achter de rug. Voor hem ligt het laatste stukje van een weg die hij eigenlijk niet meer kan gaan. Vanwege vermoeidheid, pijn, angstgedachten, misselijkheid, benauwdheid of een combinatie van deze symptomen. De arts kan de symptomen van de ziekte niet meer bestrijden. Deze worden juist steeds erger.

Mogen de woorden van mijn mond... de dominee preekt

Aan de zijkant van een boekenkast in mijn studeerkamer hangt een ietwat verfrommeld papiertje. Ik printte het ongeveer zeven jaar geleden uit, toen ik nog maar kort predikant was. Het voorbereiden van de wekelijkse preken hield me erg bezig. Is het goed genoeg? Is het bruikbaar? Heb ik Gods Woord goed beluisterd en kan ik het de gemeente duidelijk maken? Mijn vader stuurde me toen ter bemoediging twee uitspraken van theoloog Helmut Thielicke, die nu op dat verfrommelde papiertje staan. De eerste luidt: ‘Ook de boodschapper zelf stond niet zelden aan de grenzen der wanhoop, als ’t hem niet wilde gelukken ondanks alle inspanning van zijn denken, de kern der dingen zo helder en zo eenvoudig te zeggen als past bij vragen die beslissend zijn voor ons bestaan’. En de tweede: ‘Want in de hand des Meesters kunnen ook instrumenten van twijfelachtig gehalte muziek voortbrengen en werk verrichten dat waarde heeft’.

Het bemoedigt me nog. De herkenning van je inspanning en je eigen beperking als je Gods evangelie mag verkondigen. En tegelijk de herinnering aan de belofte van de Here, dat Híj kan wat jij niet zelf kunt: de verkondiging van zijn Woord vruchtbaar laten zijn.

In de kerkdienst gaat de dominee voor, hij geeft catechisatie - misschien niet aan alle groepen - en de predikant bezoekt mensen, thuis en in het ziekenhuis. Deze onderdelen van het werk van een dominee zijn aardig goed bekend bij de mensen. Van tijd tot tijd wordt daar ook wel over gesproken. Maar hoe zit dat met zijn werk, zijn taak binnen de kerkenraad? Dat werk vindt vaak achter gesloten deuren plaats en is minder bekend. Hoe belangrijk voor de gemeente en voor de kerkenraad zelf is dat stukje van zijn werk? Daarover gaat dit artikel.

Niet iedereen kan of wil in de vakantie verre reizen maken. Gezinnen met kleine kinderen blijven bijvoorbeeld liever wat in de buurt. Ruimte is voor hen wel belangrijk en veiligheid. Een christelijke camping is dan een optie. Er zijn er verschillende. Ook in het hoge noorden is er een: De Sikkenberg.

We merken dat het verstandiger is om je naar het noorden te begeven dan naar het zuiden of het westen. Hoe hoger je komt hoe rustiger het op de weg wordt. Tenslotte worden ook de wegen smaller. Rust en ruim uitzicht krijgen we als beloning voor anderhalf uur rijden. Als we in het Groningse Onstwedde de Sikkenbergweg opdraaien zien we uit de verte de bebossing rond camping De Sikkenberg.