ImageSoms heb je wel eens van die momenten dat datgene wat je zegt direct gevolgen heeft voor je omgeving. Als manager bij een bedrijf is dat wel vaker het geval, maar nu kwam het toch wel hard aan. Natuurlijk, alle berekeningen waren in orde. Het verleden geanalyseerd, de toekomst onderzocht. Het was zonneklaar: bij een Amerikaanse vestiging moesten twee afdelingen dicht. Als je dan naar het bedrijf toe reist en boven de oceaan vliegt, neem je de cijfers nog eens door en bereid je je voor op het gesprek met de bedrijfsleider ter plekke.
Ook daar is de situatie duidelijk. We spreken over de toekomst van het bedrijf en komen ook daar weer tot de conclusie: er gaan afdelingen dicht en personeel wordt ontslagen (en in de VS gaat dat razendsnel, meestal al dezelfde dag?.)
Als je dat zo in de krant leest, vind je het wellicht een momentje  erg voor de mensen en je zucht ?tja, de crisis, h??.  Totdat jij z?lf (mede) verantwoordelijk bent voor de beslissing om mensen naar huis te sturen. Als medewerkers de poort uitlopen en ze kijken je nog eens aan, dan zie je mensen bij wie de zekerheid van hun bestaan voor een groot gedeelte wegvalt. Geen baan is: geen inkomen en er komen zorgen op je af. Hier en daar zie je mensen huilen en je realiseert je dat jouw woorden ?we moeten sluiten? direct impact hebben op het leven van anderen. Als je ze zo terneergeslagen ziet vertrekken, zou je ze allemaal wel willen houden. Dat zou echter ten koste gaan van nog meer mensen?..

Het blijft een indrukwekkend boek. Het boek van ds. Troost 'Morgen zal het Pasen zijn'.
Image Ik kende het, maar liep er opnieuw tegen aan. Een vriend van mij verloor een kind. Een dochter, getrouwd en twee kinderen. Hoe kan dat? Een kind dat je voorgaat. De verbijstering van een vader mee te maken ont-vaderd te worden. En niet te vergeten, een moeder die ont-moederd wordt. Want er valt na de dood niet meer te vaderen. Er helpt geen lieve moedertje aan. De vragen van waarom springen je naar de keel als een leeuw. Toen dacht ik aan Troost.

Het is Stille Zaterdag. Troost nodigt Job uit met hem mee op te wandelen. Eerst gaan ze de kerk binnen. De vertrouwde kerk met die uitnodigende gebrandschilderde ramen van de goede en zorgende God, zo richting preekstoel en doopvont. Een beloftevolle opgang. Totdat Troost moet melden: Hier stond de kist met mijn te vroeg gestorven dochter. Dan verstilt en verstard alles. Dan vloekt het raam, hoe vlammend ook in de zon, getuigend van de goede God met het bestaan. Het zonlicht valt dood op de doodskist. Het donker daalt. Zo staan zij beiden. De dominee en Job en keren om naar buiten. Job wordt genodigd tot de ommegang rond het dorp. Een sluiproute is het niet. Ze botsen op het ziekenhuis dat afgebroken is. De wond van de afbraak als illustratie van het afgebroken bestaan van zoveel zieken die werden afgebroken tot stervens toe. Zelfs zonen en dochters. Een hoek om verder stuiten ze op de paviljoenenlet op het versluierde taalgebruik van gehandicapten. Geest en lichaam misvormt. Ouders die daaraan levenslang een kruis te dragen hebben. En toch ook sommige gehandicapten als kinderen zo blij met Jezus. Onbekommerd. Och, bij al het leed wensten wij ook zo te wezen. Daar mijmeren beiden, althans de ??n sprekend, de ander zwijgend en gaan hun gang. Een ommegang die uitloopt op de graven. Dat ene graf: Hier ligt ze. Dan sta je met stomheid geslagen.

Zie de mens, zegt Pilatus als Jezus voor Hem staat. Het is een gruwelijk gezicht. Er staat een jonge man met een kroon van doornen op zijn hoofd. Ze hebben de kroon door zijn huid gedrukt en het bloed druppelt langs zijn haren en wangen naar beneden. Hij heeft een rode mantel aan, die doet denken aan een koningsmantel, en een riet in zijn hand, dat doet denken aan een koningsstaf. Het geheel doet denken aan kinderen, die koninkje spelen. Maar het bloed maakt het beeld te re?el, te bitter. Het zijn geen kinderen, die koninkje spelen, maar volwassen soldaten en rechters, die een medemens zonder reden martelen en tentoon stellen. In deze Jezus zie je opeens de miljoenen, die geleden hebben en lijden onder de willekeur van hun medemens.
Wat moet je dan denken als Pilatus naar Jezus wijst en zegt: Zie de mens. Bedoelt hij ?kijk eens naar die man, wat kan hij nu voor kwaad doen?? Of bedoelt hij ongewild ?Kijk, daar is de mens nu toe in staat?? Ik ga er van uit, dat Pilatus het eerste bedoelde. Maar de bijbel heeft altijd een diepere betekenis. Pilatus staat in de bijbel en klaagt de mensheid aan. Natuurlijk ook zichzelf. Maar ook de mensheid als geheel, ook u en mij. Nu zeggen veel mensen in mijn omgeving, dat ze toch niet zo slecht zijn. Ik krijg altijd pijn in mijn hart bij zo'n zinnetje. Als wij dat dan niet zijn, waarom lijden mensen dan onder elkaars woorden en daden? Ook in onze omgeving. Waarom sterven er dan kinderen van de honger? Waarom is er dan zo een enorm ongelijkheid tussen rijk en arm? Waarom trekken wij ons daar dan nauwelijks iets van aan? Waarom ?. Zie de mens! En Jezus zegt niets. Hij kijkt Pilatus aan en in hem de mensheid, u en mij. Hij gaat de dood in, omdat wij geen antwoord geven. Hij neemt de ellende op zich opdat wij zouden leven ?..  

Noordscheschut                   
P. van Dolderen

ImagePasen gaat over de opstanding van de Here Jezus. Het is opstanding ?van de doden? zoals onze geloofsbelijdenis de Bijbel naspreekt. De vreugde van Pasen is dat de dood niet het laatste woord heeft. Ondergetekende nam zijn fototoestel ter hand, stapte op de fiets en reed naar de dichtbij gelegen begraafplaats ?Esserveld? in Groningen. Is er hoop? Wat vertellen ons de grafstenen?

Op 16 maart rijd ik met mijn fiets het Esserveld binnen en plaats hem in de stalling. Het zal toch niet waar zijn. Het motregent. Net alsof het druilerige weer mij de kans wil ontnemen op deze plaats tekens van hoop te ontdekken. Niet echt doelgericht wandel ik, rechtsafslaand, naar de eerste graven. Al lezend passeer ik een reeks van graven. Namen en jaartallen komen voorbij. Die man is oud geworden. Dat meisje is jong gestorven. Echtparen die tijdens hun leven onafscheidelijk waren en die na hun sterven onder ??n grafsteen liggen. Rust zacht, lees ik. Ja, die woorden lees ik hier het meest. Wat zou daar nu precies mee bedoeld worden, vraag ik me af. Is de boodschap van die woorden dat er na het sterven een periode aanbreekt waarin gerust gaat worden? Een tijd waarin bijgekomen mag worden van alle aardse vermoeienissen? Wat bedoelen nabestaanden met die woorden? Het roept bij mij het beeld op van een eeuwige en vredige slaap. Het sterven als een overgang naar een eeuwig ?niets?? Rust zacht. Een mooie wens maar de triomf van Pasen reikt die me niet aan. Ik neem een foto van ??n van de graven. Druppeltjes regen nemen vrijmoedig plaats op mijn camera.

ImageEen van de rituelen rondom de paasdagen is het bouwen van een ?poasbulte?. Ds. H. Jonkman vertelt hoe hij hier vroeger van kon genieten en over de oorsprong van dit gebeuren.

Als jongen heb ik er altijd van genoten om een aantal weken voor Pasen met een groep jongelui uit de buurt een ?paosbulte? te bouwen. Het was altijd op dezelfde plaats in een vrije ruimte in een wildgebied op Alteveer bij Hoogeveen. De boeren bewaarden snoeihout en afvalhout, kranten en zakken van papier (waarin voedsel voor het vee gezeten had) en soms ook wel autobanden voor dit feestelijk gebeuren. Dat alles werd op zaterdagen bij elkaar gehaald met een paardenwagen, zonder paard; alles werd met menskracht gedaan en wat hadden we er een plezier in om elk jaar de ?paosbulte? nog weer groter te krijgen dan het vorige jaar. Soms moest je zelfs de laatste dagen wacht houden bij de bult, zodat het niet werd aangestoken door andere jongelui. En als het op tweede paasdag donker begon te worden, dan gingen we met zijn allen - ouders en kinderen - naar de ?paosbulte?. Als ongeveer iedereen aanwezig was, werd de ?paosbulte? door ouderen aangestoken en zij hielden alles in de gaten. Een paar opgeschoten jongelui probeerden zo lang mogelijk boven op de bult te blijven zitten, totdat het hun te heet werd onder hun gat. Als jongen genoot ik van dit feest. Je dacht niet na over het ontstaan van dit ? van oorsprong ? heidens feest en je dacht ook niet na over milieuvervuiling.

Commentaar

  • Dirk de Groot 2024-10-25 17:15:47

    Woensdag 6 november aanstaande is het, D.V., dankdag voor het gewas en de arbeid: we brengen onze...

  • IsraĆ«lzondag 2024-10-11 17:20:39

    Afgelopen zondag is in veel kerken aandacht besteed aan de bijzondere band van ons als...

  • Ver van ons bed 2024-09-27 17:32:11

    Een korte zoektocht op het internet leert me dat er ooit een programma op de televisie was, dat de...

  • Laatste en eerste 2024-09-14 09:19:44

    Dit is mijn zesenveertigste en laatste commentaar voor dit mooie Kerkblad voor het Noorden. Na...