De suggestie wordt nogal eens gewekt dat de dood bij het leven hoort. ‘Ja’, zegt men dan, ‘de dood hoort er nu eenmaal bij’. Maar is dat eigenlijk wel zo? Hoort de dood bij het leven?

Paulus is er heel duidelijk over: de dood is de laatste vijand van de mens (1Kor.15,26). De dood scheurt pijnlijk uit elkaar wat bij elkaar hoort. Wat een verdriet als er een lege plek in ons leven komt. Dat is niet in woorden uit te drukken. God is de God van het leven. Hij heeft het leven gewild en Hij beschermt het leven. De dood is het loon op onze zonde. We kunnen dus niet zeggen dat de dood bij het leven hoort. Zo heeft God het niet bedoeld.

In de statige of minder statige kerkgebouwen die vele christenen elke week bezoeken gaat het er vaak nogal serieus aan toe. Misschien zelfs wel beklemmend serieus. Met als argument dat dat eerbiedig is en ook passend is voor ons zondebesef.

Een predikant zei eens dat het in de kerk er nogal eens op lijkt dat de dominee de luisteraar eerst een somber makend schuldgevoel aanpraat (je bent zondig en schuldig), om daarna de oplossing  aan te bieden (Jezus’ dood aan het kruis).

Een ex-ongelovige zei dat ze het juist zo’n opluchtende en verlossende(!) eyeopener vond toen ze in de kerk tot ontdekking kwam dat ze niet perfect kón zijn. Ze had er haar hele leven tot vermoeiens toe naar gestreefd, maar in de kerk leerde ze over haar aangeboren zondigheid.

Ons lichaam kent zwakten en beperkingen, en veroudert. De wetenschap zoekt naar een antwoord daarop. Maar mag je als christen gebruikmaken van alles wat op dat gebied mogelijk is? Sommige ontwikkelingen roepen vragen op. Onderkennen we de gevaren van de wijze waarop medische wetenschappen en biotechnologie vandaag de dag hun taak opvatten?

De ontwikkelingen gaan steeds verder, vooral ook op het gebied van het onderzoek naar genen, kleine bouwsteentjes in ons lichaam waarmee erfelijke eigenschappen kunnen worden overgedragen. Wetenschappers kunnen genen herkennen en daarop technieken loslaten. Bestaande genen kunnen worden gewijzigd, en er kunnen ook genen worden gemaakt die de gewenste eigenschappen bevatten.

De Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer (1906-1945) is in brede kring geliefd. Dat is niet helemaal verwonderlijk. Er worden zo veel woorden, ook vrome woorden, gesproken, maar hoe zijn de daarop volgende daden? Heel veel mensen verlangen naar meer radicaliteit.

Bonhoeffer was radicaal. Radicaal in de zin van ‘geheel en al’, niet te verwarren met fanatisme, dat altijd iets bitters in zich bergt. Wat waren er voor de oorlog veel mensen die het allemaal goed wisten. Sommigen trokken volle kerken met vlammende tijdredes, maar toen het erop aankwam werd het ineens erg stil. Dat zijn geen levens die inspireren. Zeker niet voor jongeren. Die jongeren moeten het natuurlijk in hun verdere leven ook nog waarmaken, maar ze dromen in elk geval nog. Bonhoeffers radicaliteit heeft hem zijn leven gekost. Een kostbaar voorbeeld. Gelukkig heeft hij ook woorden nagelaten, boeken, inspirerende boeken. Verzet en overgave  bijvoorbeeld, (in de gevangenis geschreven) en het boek Navolging.