'Onze ambten lijken sprekend op de ambten in het Oude Testament. Profeet en predikant verkondigen het Woord van God. Koning en ouderling bekleden beiden een regeerambt. Priester en diaken hebben tot taak dienstbaar bezig te zijn.'

Deze populaire opvatting kreeg ik van huis uit mee. Zij lijkt te kloppen, maar schijn bedriegt.

Oudtestamentische ambten

In het Oude Testament is er sprake van het ambt van profeet, koning en priester.

De profeten waren door God geroepen om een belangrijke, actuele boodschap te brengen aan het volk Israël of de koning. Meestal waren het mannen, maar het Oude Testament noemt ook enkele profetessen, zoals Debora en Hulda.

In 2019 stapte Marlies Medema, eindredacteur van het blad ‘Eva’, in een Surinaamse taxi. ‘U werkt voor een christelijke krant?’ vroeg de chauffeur, ‘dan kent u misschien ook wel het verhaal van de vrouw van de dominee?’

Dat verhaal kende ze niet, maar ze is ernaar op zoek gegaan en schreef vervolgens een prachtige roman over het leven van Anna Pannekoek, geboren in 1799.

Anna, die als kind het liefst met jongens speelde, mag vanwege het standsverschil niet trouwen met haar jeugdliefde Marten Schut. Haar moeder regelt een passende verbintenis, en ze trouwt met Arend van den Brandhof, een telg uit een gegoede familie. Arend is dominee, maar het lukt hem niet een beroep te krijgen naar een grote gemeente, waar hij aanzien zou genieten. Hij blijft de dorpsdominee. Arend heeft nogal een hoge dunk van zichzelf, tegenwoordig zouden we hem een narcist noemen. Trots, overheersend en materialistisch, zegt Anna na drieëntwintig jaar huwelijk.

Toen ik student was, heb ik een sciencefiction-artikel gelezen over een bioloog die supermuggen had gekweekt. Deze waren enorm groot. Ze hadden mensenbloed nodig om te leven. Af en toe lokte de onderzoeker iemand naar zijn laboratorium. Later werd het lijk van de gast ergens gevonden, totaal leeggezogen, geen spoor van bloed was er overgebleven.

Ik moest aan dat verhaal denken naar aanleiding van een indringende preek die ik hoorde over Openbaring 6 vers 10, over de heiligen die vragen hoe lang het nog duurt voordat hun bloed gewroken wordt, want ze zijn afgeslacht. Er zijn en worden mensen afgeslacht om hun geloof. Er vloeit bloed. Het is heftig, dramatisch.

Het leven is lichter als niet alles om jou draait. De ondertitel van dit boek bevat zowel een belofte als een beschuldiging. Mijn hart steigert en tegelijk voel ik dat het klopt. Dit boekje voert strijd tegen het egocentrisme dat onze maatschappij beheerst. En ja, helaas ben ik daar net zo goed slachtoffer van. Of ben ik dader?